GIDA KATKI MADDELERİ

Gıda Katkı Maddeleri

Gıda katkı maddeleri insan sağlığı için zararlı mıdır?

Gıda katkı maddeleri; gıdaların bozulmasını önlemek, raf ömrünü uzatmak, tat, koku veya görünümünü korumak gibi teknolojik amaçlarla kullanılır.

Gıda katkı maddelerinin ve gıdalardaki kullanım düzeylerinin güvenilirlikleri, Avrupa Gıda Güvenliği Otoritesi (EFSA) gibi uluslararası risk değerlendirme otoritelerin yanı sıra Bakanlığımızın bilimsel komisyonlarınca da değerlendirilmektedir.

Ülkemizde hangi gıda katkı maddelerinin hangi gıdalarda, en fazla hangi düzeyde kullanılabileceği, Avrupa Birliği Mevzuatı ile uyumlu olarak hazırlanan Türk Gıda Kodeksi Gıda Katkı Maddeleri Yönetmeliğince belirlenmektedir.

İnsan sağlığı açısından risk oluşturan gıda katkı maddelerinin gıdalarda kullanımına asla izin verilmemektedir.

Gıda etiketindeki E Kodu ne anlama gelmektedir?

Gıdalarda kullanımına izin verilen katkı maddelerinde bir standardın sağlanabilmesi için gıda katkı maddeleri uluslararası bir sistemle numaralandırılmıştır. Numaraların başında bulunan E harfi Europe (Avrupa) sözcüğünün ilk harfidir. Bir katkı maddesinin E kodu taşıması, bu katkı maddesine ilişkin risk değerlendirme çalışmalarının tamamlandığını ve resmi otorite tarafından gıdalara kullanımına izin verildiğini gösterir.

AB ülkelerinde olduğu gibi, ülkemizde de kullanılan her katkı maddesinin fonksiyonu ile birlikte ya adı ya da E kodunun etikette belirtilmesi zorunludur.

Gıda katkı maddeleri yapay mıdır?

Gıda katkı maddeleri hem doğal hem de sentetik (yapay) kaynaklardan elde edilebilir.

Örneğin:

Doğal Katkı Maddeleri: Pancardan elde edilen kırmızı renkli betanin (E 162), soya fasulyesinden elde edilen emülgatör lesitin (E 322) ve elmadan elde edilen kıvam arttırıcı pektin (E 440) tamamen doğal kaynaklıdır.

Doğada Bulunanlarla Aynı Olanlar: Askorbik asit (C Vitamini, E 300) hem portakal gibi meyvelerde doğal olarak bulunur hem de laboratuvarda birebir aynısı üretilebilir. Her iki form da kimyasal olarak aynıdır ve aynı işlevi görür.

Yapay Katkı Maddeleri: Doğada bulunmayan ancak laboratuvarda sentezlenen bazı gıda katkı maddeleri bu gruba girer. Türkiye’de bu katkıların da kullanımı Türk Gıda Kodeksi’nde belirlenen kurallar ve limitler çerçevesindedir.